Anatomia włosa
Sprawdzone metody na łysienie i wypadanie włosów
Blog Second Hair Clinic to medium, w którym włos jest odmieniany przez wszystkie możliwe przypadki. Dziś naszym czytelnikom proponujemy powrót do źródła i przyjrzenie się temu, z jakich elementów składa się włos. Zrozumienie jego budowy pozwoli rzucić nowe światło na postrzeganie włosów i problemu ich wypadania.
Włos nie tylko na głowie się jeży
Nim przejdziemy do detali rodem z podręczników dla studentów nauk medycznych, warto nadmienić, że włos jest dość zawiłą strukturą, której dogłębna analiza mogłaby być motywem przewodnim opasłej naukowej publikacji. Oczywiście na łamach tego artykułu nie będziemy się zanadto rozpisywać, a skupimy się jedynie na kluczowych kwestiach. Warto jednak mieć świadomość, że każdy włos nie jest dziełem przypadku, a wytworem określonych procesów zachodzących w naszym organizmie. Trudno o taką refleksyjną perspektywę w przypadku mówienia o tak małej, kruchej rzeczy, którą praktycznie każdy z nas ma (lub miał) pod dostatkiem (statystycznie zdrowy, dorosły człowiek ma na swoim ciele ok. 5 mln mieszków włosowych, w tym na samej głowie i twarzy ok. 1 mln) nie tylko na głowie, ale także na innych obszarach skóry, z wyłączeniem wnętrza dłoni i stóp, warg, przegubów stawów oraz ujścia narządów moczowo-płciowych. Włosy nie sprawiają także dolegliwości bólowych, przez co przez wielu mogą być traktowane z dużym uproszczeniem. Tymczasem w każdym z nich składa się z powiązanych ze sobą elementów, o czym za chwilę.
Struktura włosa
Z biologicznego punktu widzenia włos jest nitkowatym, zrogowaciałym włóknem – wytworem naskórka występującym u ssaków. Zasadniczo możemy przyjąć, że włos dzieli się na dwie części. Pierwsza z nich – korzeń włosa – tkwi w skórze i, co oczywiste, nie jest dostrzegalna gołym okiem. Korzeń obejmuje mieszek włosowy i jest zakończony pogrubieniem, czyli cebulką (zwaną też opuszką), w której znajdują się komórki macierzy włosa. Cebulka w charakterystyczny sposób łączy się z brodawką – ukrwionym instrumentem, za pomocą którego cebulka włosów jest odżywiana. Dodajmy, że korzeń sięga głęboko do warstwy skóry właściwej, a wewnętrza część włosa, szczególnie na jego początkowym etapie, jest grubsza niż łodyga, którą obserwujemy na powierzchni skóry. W przypadku problemów z korzeniem, zagęszczanie włosów może okazać się wyborem w sam raz, by odnowić zniszczone i osłabione włosy.
Skoro słowo się rzekło, to przejdźmy teraz do drugiej części – wspomnianej już łodygi włosa. To właśnie tę część myjemy, pielęgnujemy, stylizujemy i powszechnie utożsamiamy z fryzurą i włosem jako takim. W składzie łodygi możemy wymienić trzy warstwy: rdzeń (występuje tylko w grubych włosach), bezbarwną powłoczkę, której zadaniem jest ochrona włosa przed czynnikami zewnętrznymi (np. promieniowaniem UV) oraz i warstwę włókien (kora, istota korowa). Kora stanowi ok. 80% masy włosa i odpowiada za jego mechaniczne właściwości. Zawiera ona także komórki barwnikowe z melaniną odpowiedzialne za kolor włosów. Oprócz tego do systemu włosa możemy zaliczyć także: gruczoł łojowy, mięsień przywłośny, pora skórnego i część łączno-tkankową torebki włosowej. Wszystkie one mają wpływ na zachowanie włosa.
Budowa chemiczna włosa
Wiemy już, jakie poszczególne elementy możemy wymienić w strukturze włosa. Sprawdźmy zatem, z jakich materiałów są one zbudowane. Włos w 4/5 składa się z protein, a później także wody (ok. 10%), minerałów (pierwsze skrzypce grają tu siarka i żelazo), pigmentów i lipidów (ok. 6% w tym np. cholesterol). Głównym budulcem włosa jest keratyna, której warto poświęcić słowo omówienia. Keratyna jest białkiem, trójwymiarową strukturą, którą zawdzięczamy keranocytom. W jej składzie znajdziemy aminokwasy, m.in.: glicynę, cysteinę, serynę, alaninę czy lizynę. Keratyna może występować w dwóch odmianach: twardej (np. paznokcie, włosy, kopyta) lub miękkiej (np. naskórek). Cysteina – jeden z aminokwasów tworzących keratynę ma w swojej budowie grupę tiolową, która umożliwia budowanie tzw. mostków siarczkowych, które z kolei mają wpływ na kształt włosa. Co znajdziemy we włosie oprócz keratyny? W pierwszej kolejności trzeba ponownie wspomnieć o melaninie, w więc barwniku odpowiedzialnym za kolor włosa. Nie możemy też zapominać, że oprócz tego skład chemiczny włosa tworzą również pierwiastki i witaminy. Ich udział ilościowy jest co prawda marginalny, ale i tak mają one spory wpływ na kondycję włosa.
